Çaykur'da Kontenjan Ve Kota Uygulaması Hakkında Açıklama
Değerli üreticilerimiz ve kamuoyunun bilgisine;
Çay sezonu başladığı günden itibaren başlayan ve sadece kamu kurumu olan Çaykur üzerinden her türlü basın yayın, internet platformları ve sosyal medya iletişim mecraları üzerinden yapılan haber içeriklerine baktığımızda; sürekli isyan edilen, çay sektörünün bütün taraflarını ilgilendiren ve mesul etmesi gereken ortak konularda bile tek müsebbip Çaykur’un görüldüğü bir olumsuz tablo oluşturulmaya çalışılmaktadır.
- Çaykur; üreticisini hiçbir şekilde bir yerlere veya birilerine muhtaç etmek için art niyetli üretim planlaması yapmaz, yapamaz. Bilakis Çaykur’un çabası, çay üretiminin bütün dönemlerinde olduğu gibi üreticilerimizin menfaatine yönelik iyi niyet üzerine olmuştur.
Kontenjan olayı yaş çayda yaşanan rekolte artışıyla işletme kapasitesinin yetersiz kalması sonucu mecburen uygulamaya konulmuş ve bu yolla çay hasadı zamana yayılarak kısa süreli geçici çözümler bulunmuştur. Çaykur, sürgün dönemlerini kısaltarak üreticilerimize hasat kolaylığı sağlamak ve satın aldığı yaş çayı mümkün olduğu en kısa süre içerisinde taze işlemek için son yıllarda Teşekkülün 6.200 ton olan günlük çay işleme kapasitesini, 9.050 tona çıkarmıştır. Yaklaşık 3 bin ton ilave kapasitesi ise ortalama 150 ton günlük işleme kapasiteli 20 adet yeni fabrikaya karşılık gelmektedir. Ayrıca bugün geldiğimiz noktada 10 bin tonun üzerinde yaş çay işleme kapasitesine ulaşan özel sektör firmalarını da hesaba dâhil ettiğimizde bile kontenjan gerçeği yine önümüzde durmaktadır. Görüldüğü gibi kontenjanın yine de gündeme gelmesi; kapasitenin yetersizliğinden ziyade, genel eğilimin çok kısa sürede çayımızı verelim düşüncesinden kaynaklandığı bir gerçektir.
- Çay sektöründe yılda ortalama 1.400.000 ton yaş çay rekoltesi gerçekleşmektedir. Son yıllarda bu alımların 750 bin tonu Çaykur tarafından, kalanı ise özel çay firmaları tarafından yapılmaktadır. Teknik imkânlar ve işleme kapasitemizin bugünkü gerçekleri, 750 bin tonların üzerine çıkmamızı engellemektedir. Ancak sürgün dönemleri öncesinde çay sektörünün genelinde fiyat regülasyonu için kota miktarını mümkün olduğunca yüksek tutan Çaykur, sürece olumlu katkı sağlamaktadır.
Netice itibariyle bilinmesi gereken temel bir husus var ki; çay hasadı, 3-5 güne sığdırılacak bir boyutta ve imkân dâhilinde değildir. Ancak kontenjan ve kota uygulaması, birileri tarafından her yıl hatta her süngün döneminde ısrarla gündeme getirilerek çok farklı olumsuz neticeler için kullanılmaktadır. Değerli üreticilerimizden istirhamımız; dışardan gelerek veya üreticilikle ilgisi olmayan kişi veya grupların meseleyi tam soruşturup öğrenmeden yarım yamalak bilgilerle zihin bulandıran maksatlı açıklamalarını dikkate alarak onların yanlış yönlendirme çabalarına itibar etmesinler. Üreticilerimiz müsterih olsun, Çaykur açıkladığı kota oranında çayın alımını gerçekleştirecektir.
Tüm üreticilerimize, çalışanlarımıza; sağlık, mutluluk ve kolaylıklar diler;
Kamuoyunun bilgisine saygıyla arz ederiz.
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü