Kendi Çayımızı Toplayalım Kendimiz Kazanalım.
Doğu Karadeniz’in geçim kaynağı olmazsa olmazımızı Çay’dır.
Ancak bu ürün üreticinin yüzünü artık güldürmüyor! Kendi bahçesinde yarıcı hale gelen üretici işçi fiyatlarından şikâyetçi.
Bu işe dur diyecek bir baba yiğit yok mu, şu Karadeniz’de?
Çay toplama sektörü günden güne yabancı uyruklu vatandaşların eline mahkûm olmakta. Güne birlik yevmiye fiyatları serbest fiyat politikaları nedeniyle üreticiyi zor durumda bırakmakta.
Yaş Çay toplaması için tutulan yabancı uyruklu vatandaşın ( Halk Dilinde Gürcüler ) günlük yevmiye fiyatını, çalışma saatleri ve gün içinde yemek standartlarını kendileri belirlemeye başladı.
Günlüğü 250 tl ile 300 tl arasında değişen fiyatlar isteyen Gürcü işçiler çalışma saatleri, ton başına alınacak ücret hatta sabah, öğle ve akşam yemeğini de pazarlık konusu yaparak tabiri caizse; üreticiden koparabildikleri kadar pazarlık yaparak koparıyorlar.
Günde 4 işçi en fazla 1 ton çay topladığını farz edersek, devletin bu kiloya verdiği fiyat 4000tl civarında bir paraya tekabül ediyor.
O Halde Bir Hesap Yapalım...
Müstahsil çayını biçtirmek için tuttuğu 4 kişilik işçiye 1200 tl günlük yevmiye veriyor, 4 kişilik öğle yemeği 30tl den 120 tl, bahçeye işçileri götürmek için ( araç tutarak ) çıkarıp indirme 120 tl, toplanan çayı alım yerine götürme ( araç tutarak nakliye, kendi arabasıyla sade mazot parası en az ) 100 tl, ilk sürgünde bereketli verim alabilmen için dökülen gübre masraf 400tl, gün içinde giderler ve İşçilere verilen ödemeyle birlikte1940tl
Kısacası 1 ton çaydan elde edilen mebla 4000tl tüm masraflar çıkınca 1940 - 4000 = 2060 tl elinde kalıyor.
Hesap ortada, üstelik sezon öncesi çaylık alana dökülen gübrenin taşımasını, işçiliğini, bahçe temizlemesini, çay toplanırken alınan çay makasın maliyetini, bohçanın maliyetini ve çay satımındaki işçilik giderlerini hesaba katmıyoruz, elbette bir de sizin günlük yemek maliyetinizde var.
Dememiz o ki bu iş çığırından çıktı.
Günlük işçi yevmiye ücretlerini onlar verilen fiyatlandırma denetim altına alınmalı. Yada müstahsil kendi tarlasına kendisi girmeli.